Trends en ontwikkelingen
Maatschappelijke Agenda
In 2021 hebben we gewerkt aan een Maatschappelijke Agenda. Deze agenda bevat een integrale visie en zeven opgaven voor het brede sociaal domein. De agenda gaat over gezondheid, leren, cultuur, zorgen voor elkaar, werken, inkomen en thuis kunnen wonen met ondersteuning als dat nodig is. Gezondheid zien we als het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale levensuitdagingen om te gaan en zoveel mogelijk eigen regie te voeren. We gaan uit van wat wel kan, dit loopt als een rode draad door de Maatschappelijke Agenda.
De volgende stap is het maken van uitvoeringsprogramma’s. Deze programma’s zijn een vertaling van de visie en ambities van de Maatschappelijke Agenda uit. We gaan ze maken samen met inwoners, ondernemers, onderwijs, verenigingen en maatschappelijke organisaties. Kortom met iedereen die kan en wil bijdragen aan het bereiken van de opgaven van de Maatschappelijke Agenda.
Meedenkers netwerk
In Teylingen willen wij het mogelijk maken dat alle inwoners toegang hebben tot gratis, onafhankelijke cliëntondersteuning. De afgelopen jaren is met financiële steun van het ministerie VWS, vanuit het Koplopersproject naast cliëntondersteuning door professionals van MEE ook ondersteuning door vrijwilligers ontwikkeld. Dit is het Meedenkersnetwerk. Een meedenker verleent geen zorg, maar biedt een luisterend oor en een helpende hand. De financiering vanuit het Rijk loopt eind 2021 af. Hierdoor komt de continuïteit van het Meedenkersnetwerk in het gedrang. Wij willen onafhankelijke cliëntondersteuning structureel beschikbaar en betaalbaar houden. Bovendien is dit een wettelijke verplichting. Het doel is om alle inwoners toegang te bieden tot gratis, onafhankelijke cliëntondersteuning. Hiermee voldoen we niet alleen aan de wettelijke verplichting, we dragen ook bij het welzijn, de vitaliteit én de zelfredzaamheid van onze inwoners. Het Meedenkersnetwerk is geslaagd als inwoners het Meedenkersnetwerk weten te vinden en als inwoners lichte, tijdelijke ondersteuning ontvangen, waardoor zij zich gesteund voelen om stappen te zetten die bijdragen aan hun eigen welzijn.
Integrale toegang
In 2021 is de laagdrempelige, integrale toegang Voor ieder 1 van start gegaan. Onze inwoners kunnen hier terecht met al hun (hulp)vragen over de Jeugdwet, Participatiewet, schuldhulpverlening en Wet maatschappelijke ondersteuning. Bij deze integrale toegang wordt de hulpvraag van de inwoners van alle leeftijden bezien in het geheel van de individuele- en gezinssituatie. Daarbij worden ook de verschillende leefgebieden van de aanvrager meegewogen. Er wordt maximaal inzicht verkregen in de aanleiding en achtergrond van de hulpvraag. Een aantal belangrijke uitgangspunten daarbij zijn: preventie, de gemeente goed kennen en normaliseren. Niet de diagnose van de hulpverlener maar het verhaal van de inwoner is het startpunt. Daarbij gaan we uit van het herstel van het dagelijks leven en het versterken van de eigen kracht, met de eigen sociale omgeving.
Sociale kaart
Een goed ingerichte en juist functionerende sociale kaart helpt professionals om inwoners verder te helpen naar de juiste zorg en voorzieningen, vanuit dezelfde informatiebron. Een sociale kaart draagt bij aan het verlagen van de kosten voor het sociaal domein, omdat inwoners beter geholpen kunnen worden naar voorliggende voorzieningen. Het is één van de vele maatregelen om de verschuiving van zwaardere naar lichtere vormen van hulp te maken. De integrale toegang, Voor Ieder 1, gaat dit monitoren. De raad krijgt in 2021 ter besluitvorming een plan van aanpak sociale kaart aangeboden. Indien akkoord, zorgen we dat eerste opzet van de sociale kaart (door)ontwikkeld wordt en dat het (technische en inhoudelijk) beheer belegd is.
Integrale verordening sociaal domein
Om het maatwerk en de menselijke maat nog beter mogelijk te maken, werken we in 2022 aan een integrale verordening sociaal domein. Dit gaan we doen samen met de gemeenten van de Bollenstreek. De nieuwe verordening zal circa 15 bestaande verordeningen bundelen, zoals de verordeningen voor jeugdhulp, Wmo, participatie en schulddienstverlening. Professionals van Voor Ieder 1 en de ISD zullen deze verordening gaan gebruiken.
Prenataal huisbezoek
Het wetsvoorstel ‘Prenataal huisbezoek’ is in juni aangenomen door de Tweede kamer. De wet gaat op 1 januari 2022 in. In de meicirculaire is bekend gemaakt welke middelen er vanuit het Rijk komen voor de uitvoering van deze wet. Deze middelen zijn beperkt, zodat zorgvuldig moet worden bepaald hoe deze het best kunnen worden ingezet. Het prenataal huisbezoek beleggen we (verplicht) bij de organisatie die de jeugdgezondheidszorg uitvoert, dat is de GGD. Met het huisbezoek worden aanstaande ouders in kwetsbare situaties begeleid naar steviger ouderschap en naar een goede en kansrijke start voor hun kind.
Praktijkondersteuner huisarts Jeugd Geestelijke gezondheidszorg (POH-jeugd GGZ)
Een POH-jeugd GGZ krijgt door een uitgebreidere intake een completer beeld van de hulpvraag en de complexiteit van de problematiek, waardoor ze de juiste hulp in kunnen zetten voor de jeugdige. Soms blijkt doorverwijzing niet nodig. Als dat wel zo is, wordt beter verwezen naar de juiste specialistische hulp (First time right). Het resultaat is laagdrempelige hulp, betere doorverwijzing en minder inzet van specialistische zorg. Uit de pilot die in 2020 gestart is, blijkt dat hier wordt voorzien in een grote behoefte. De subsidie die de Zorggroep Voorhout heeft ontvangen voor de uitvoering van de pilot, kan de huidige inzet van de POH-jeugd bekostigen tot eind 2021. Het is wenselijk dat de inzet van de POH-jeugd een structureel vervolg krijgt, met meer uren inzet, waardoor de POH-jeugd alle jeugdigen, die bij de huisarts komen, kan zien. Het aantal uren in de pilotvorm is daarvoor niet voldoende. Met de inzichten uit de pilot wordt de inzet van de POH-jeugd verder ontwikkeld. Met aangescherpte kaders en een duidelijker opdracht op het gebied van netwerksamenwerking en normaliseren.
De jaarlijkse kosten worden begroot op € 145.000 voor 32 uur POH. De dekking van deze kosten halen we uit de verwachte extra middelen voor jeugdhulp in 2022, die hopelijk structureel worden.
Jeugdhulp
De financiële druk op de jeugdhulp blijft onverminderd hoog. In 2021 is het budget voor jeugdhulp daarom structureel verhoogd. Tegelijkertijd werken we samen met gemeenten uit de regio, De Tijdelijke Werkorganisatie (TWO) en de verschillende ‘gemeentelijke toegangen’ aan het realiseren van de kostenbesparingsmaatregelen die in de zomer van 2020 zijn vastgesteld. Het financiële effect van deze interventies is naar verwachting in 2023 merkbaar in de uitgaven.
Vanwege de nieuwe contractering regionale jeugdhulp 2022 – 2025 is op sommige segmenten in 2022 een eenmalige extra investering nodig. Ook daarmee willen we besparingen bereiken, die hopelijk al in 2023 merkbaar zijn. Daarbij moet worden opgemerkt dat de rijksoverheid heeft aangegeven voor 2022 €1,314 miljard extra beschikbaar te stellen aan gemeenten ter compensatie van de tekorten in de jeugdhulp. Voor Teylingen zal dit circa € 1.880.000 zijn. Gezien de uitspraak van de arbitragecommissie over extra middelen jeugdhulp rekenen we erop dat er structureel extra middelen komen voor jeugdhulp.
Vanaf 1 januari 2022 wordt de TWO opgeheven en is voorgesteld om de nieuwe governance jeugdhulp vorm te geven door oprichting van een nieuwe gemeenschappelijke regeling (GR) voor jeugd. Besluitvorming over de voorgestelde governance vindt in 2021 plaats. Voor een kwaliteitsimpuls is er zowel incidenteel als structureel extra budget opgenomen in de begroting.
Vanaf 1 januari 2022 is de Wet wijziging woonplaatsbeginsel Jeugdwet van kracht. Het nieuwe woonplaatsbeginsel gaat uit van de woonplaats waar de jeugdige staat ingeschreven op het moment van de zorgvraag. Doel van de wetswijziging is het verminderen van administratieve lasten, het sneller kunnen leveren van zorg en ondersteuning aan jeugdigen en het versterken van preventie. De wijziging van het woonplaatsbeginsel kan financiële gevolgen hebben voor de gemeente. De daadwerkelijke kosten of besparingen zullen gedurende 2022 inzichtelijk worden en zijn afhankelijk van het aantal jeugdigen dat we financieel overdragen aan andere gemeenten en het aantal jeugdigen die door andere gemeenten aan onze gemeente worden overgedragen.
Van maatwerk naar algemeen
De focus bij ondersteuning van inwoners in een kwetsbare situatie ligt in veel gevallen op de inzet van individuele maatwerkvoorzieningen. Algemene voorzieningen kunnen preventief werken. Ze zijn namelijk een belangrijk onderdeel van de sociale basisinfrastructuur, toegankelijk en dicht bij de inwoners. Een solide basis voor ontmoeting, ondersteuning, informatie en advies. Ze zijn in tegenstelling tot maatwerkvoorzieningen laagdrempeliger en toegankelijker.
Wij willen daarom een verschuiving van maatwerkvoorzieningen naar algemene voorzieningen voor thuisadministratie, opbouwen en onderhouden van een sociaal netwerk, belevingsgerichte dagbesteding en mantelzorgondersteuning voor inwoners met een lage indicatie vanwege hun kwetsbare situatie.
In het tweede kwartaal van 2022 starten we met een tweejarige pilot voor een algemene voorziening was- en strijkservice. Een laagdrempelige voorziening waarin mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kunnen participeren en waardoor voor anderen huishoudelijke hulp toegankelijk en beschikbaar wordt. En ook betaalbaar: Deze oplossing is soms ook goedkoper
Mantelzorg
De druk op mantelzorg en vrijwilligerswerk neemt toe in de toekomst. We hebben aandacht voor het ondersteunen en waarderen van deze groepen. We werken hieraan met partners als zorgorganisaties, Zorg & Zekerheid en Welzijn Teylingen, die de ondersteuning en waardering van mantelzorgers en vrijwilligers uitvoert. Onze waardering voor vrijwilligers komt onder andere tot uiting door de uitreiking van de vrijwilligersprijs en onze communicatie over inzet van vrijwilligers. Onze waardering voor mantelzorgers is zichtbaar via het mantelzorgcompliment en de Dag van de Mantelzorg. De Regeling Ondersteuning Mantelzorg en Respijtzorg 2021-2022 draagt in belangrijke mate bij aan ondersteuning op maat voor mantelzorgers.
Wmo, maatschappelijke zorg
De vierde decentralisatie is die van de maatschappelijke zorg, deze is per 2023. We hebben bij de Maatschappelijke Zorg te maken met de meest kwetsbare inwoners. Er ligt een forse uitdaging om voor deze kwetsbare inwoners te zorgen voor goede oplossingen voor primaire levensbehoeften. Opvang, (beschermd) wonen, zorg, preventie, welzijn en participatie zijn hierbij onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Kwaliteit van panden inrichting bibliotheken
We willen een functionele huisvesting voor de bibliotheken in Voorhout, Sassenheim en Warmond. Huisvesting die aan de behoefte voldoet, ook in de toekomst. We onderzoeken daarom de mogelijkheden van herhuisvesting van de bibliotheek in Voorhout zoals werd aanbevolen in het BMC-rapport 'Behoefteonderzoek MFA Voorhout’. Dit onderzoek maakt onderdeel uit van het uitvoeringsprogramma van de Centrumvisie. De aanbevelingen uit het ProBiblio-rapport ‘Bibliotheekvoorzieningen in het landelijk gebied’ vormen de basis om de kwaliteit van het pand en de inrichting van de vestiging in Sassenheim te verbeteren.
Structuur buitensportaccommodaties
We willen de buitensportaccommodaties efficiënt beheren en exploiteren. In 2021 onderzoeken we of de huidige structuur daarvoor nog voldoet. Om in 2022 met de resultaten van dit onderzoek aan de slag te kunnen gaan, is € 20.000 opgenomen in de begroting.
Ventilatie scholen
We zetten ons in voor het verbeteren van het binnenklimaat van bestaande schoolgebouwen in het primair onderwijs en voortgezet onderwijs. Daarom maken we gebruik van de rijkssubsidieregeling SUVIS (Specifieke Uitkering Ventilatie in Scholen) voor de financiering van bouw- en installatiekosten. Deze regeling vereist cofinanciering van schoolbestuur en gemeente. SUVIS is een tijdelijke regeling met een beperkt budget. De omvang van de realisatie is afhankelijk van de toekenning van de aanvraag.
